Deel II van Evert zijn verhaal

"Zomaar een keer aan de koffie was ik in gesprek met de dames van het secretariaat van Proceon. We spraken over diverse zaken die ik in al die jaren in het onderwijs had gedaan en dat ik per 1 augustus 2021 maar liefst 50 jaar bij Proceon werkzaam was. Toen kwam het idee dat het misschien wel leuk zou zijn om één en ander op papier te zetten voor de nieuwsbrief van Proceon. Vandaag ga ik graag in op de ontwikkeling van de schoolbesturen en scholen in die 50 jaar."

Toen ik in augustus 1971 in Hilversum kwam werken, was er een grote diversiteit aan schoolbesturen en scholen. Er waren 5 schoolbesturen voor Protestants Christelijke scholen, allen met een eigen identiteit en grondslag (hervormde, gereformeerde en christelijk nationaal). Onder die schoolbesturen vielen maar liefst 13 lagere scholen. De gereformeerd vrijgemaakte school de ‘Wegwijzer’ (bij het Mediapark in Hilversum) bestond toen nog niet. Er was een flinke concurrentiestrijd tussen de scholen en dat gaf nog wel eens problemen. Als een kind van hervormde ouders naar een gereformeerde school ging dan werd het hoofd van de hervormde school geacht naar de ouders te gaan om ze toch maar eens te wijzen op het feit dat hun kind bij een ‘verkeerde’ school was ingeschreven.

Bij mijn aanstelling als hoofd van de Nassauschool (1976) in Hilversum was dat gelukkig niet meer aan de orde. Bij al die scholen behoorde een kleuterschool. Soms was die kleuterschool gehuisvest in de lagere school maar meestal stond die kleuterschool elders in de wijk. Ook waren er nog enkele afzonderlijke kleuterscholen. In de jaren 1977 en 1978 ontstond bij de schoolbesturen het besef dat het misschien goed zou zijn met elkaar (bestuursleden en hoofden) om de tafel te gaan zitten en de mogelijkheid te bekijken voor een fusie. Dat heeft heel wat bloed, zweet en tranen gekost maar gelukkig kwam men tot het besluit om per 1 januari 1980 te gaan fuseren.

Op het Comenius College in Hilversum kwamen alle hoofden en bestuursleden in december 1979 bijeen om het fusiecontract te ondertekenen. Helaas liet de Groen van Prinsterer op het laatste moment verstek gaan. Een paar bijzonderheden over de eerste jaren:

• De besturen hadden flink wat werk te verrichten. Ik kreeg iedere maand een loonstrookje van de penningmeester en mijn salaris werd ook door de penningmeester op mijn bankrekening gestort.
• Alle aanvragen voor meubilair, verbouwingen en methodes moest het bestuur/hoofd zelf regelen met de gemeente. Pas omstreeks 1974 kwam er ondersteuning door D(ienstverlening) C(hristelijk) O(nderwijs) = nu Dyade.

Fusie kleuterscholen/lagere scholen

De regering kwam – na onderhandeling met de vakbonden en andere instanties – met een wetswijziging. Kleuterscholen en lagere scholen zouden moeten gaan fuseren tot basisscholen. Dat betekende ook dat er ook op bestuurlijk niveau weer een fusie moest komen want de kleuterscholen hadden tot dan toe een eigen bestuur. Dit alles gebeurde met ingang van 1 januari 1985. Het was de bedoeling dat alle kleuterscholen afgestoten zouden worden en zo mogelijk in de nieuwe basisschool gevestigd werden. Er werd dus heel wat verbouwd. Alle hoofden werden directeur (in die tijd allemaal mannen) en alle hoofdleidsters werden adjunct – directeur en de basisscholen kregen 8 groepen. Vanaf die tijd werden we regelmatig overvallen met diverse regelingen vanuit het ministerie. Ik zal er een drietal noemen.

1. Nota ‘Toerusting en Bereikbaarheid.’ (1995)

In deze nota werd de besturen gevraagd eens te kijken naar de toekomst van de scholen. Er waren in den lande toch wel erg veel kleine scholen die onder de opheffingsnorm dreigden te komen, ook in Hilversum. In de praktijk kwam het er op neer dat ook bij ons scholen moesten fuseren. Voor het onderwijs op de scholen kwamen er geen veranderingen maar financieel was het toch wel een aderlating.

2. D(oorstroming) O(nderwijs) P(ersoneel)

Midden jaren negentig was er een groot overschot aan leerkrachten. Door die regeling mochten alle leerkrachten van 57 jaar en ouder vervroegd uittreden, indien ze dat wensten. Een groot aantal leerkrachten hebben van deze regeling gebruik gemaakt.

3. Nota ‘Bestuurlijke Schaalvergroting ‘ (1995)

Meer deskundigheid voor besturen en directeuren, dat kun je mogelijk bereiken door te fuseren met andere schoolbesturen, ook buiten je eigen woonplaats. De meeste besturen lieten die nota maar een beetje links liggen en er werd verder weinig over gesproken. Rob Salij en ik begonnen in september 1995 aan de 2-jarige cursus Directeur Primair Onderwijs. Om de 2 weken gingen we samen naar de Marnix in Utrecht. We maakten ons allebei zorgen over de toekomst omdat het bestuur van Loosdrecht overwoog te gaan fuseren met het grote bestuur in Utrecht. In een gesprek hierover kwamen we op het idee om de nota Bestuurlijke Schaalvergroting in de eerstvolgende bestuursvergaderingen van Loosdrecht en Hilversum ter sprake te brengen en hen te verzoeken om een eventuele fusie te gaan onderzoeken. Binnen de kortste keren zaten de besturen bij elkaar en werden er diverse werkgroepen gevormd want er moest heel wat geregeld worden, in het bijzonder op personeelsgebied.

Na veel verkenningen, onderzoeken en vooral discussies kwamen beide besturen overeen dat per 1 januari 1998 de besturen van Hilversum en Loosdrecht 1 schoolvereniging zouden gaan vormen onder de naam VPCO Hilversum en omgeving. In 2006 later werd die naam veranderd in Stichting Proceon. Het nieuwe bestuur kwam er al spoedig achter om meerdere plaatsen bij de nieuwe vereniging te betrekken. Al snel traden ook Hollandsche Rading, Eemnes, Blaricum, Laren en Kortenhoef toe. Weer later Nederhorst den Berg en Laren en tenslotte in 2011 Bussum. Aan het begin van de fusie Hilversum/ Loosdrecht werd er een algemeen directeur benoemd en een secretaresse. Zo langzamerhand kwamen er steeds meer functionarissen werken op ons kantoor aan de Nieuwe Havenweg in Hilversum. In 2017 verhuisde het Servicebureau naar ons huidige pand aan de Julianalaan.